اکچویتور سرچاهی 2SV چیست؟ | راهنمای جامع طراحی، کاربرد و مزایا

اکچویتور سرچاهی (Surface Saftey Valve) 2SV چیست؟

اکچویتور سرچاهی هیدرولیکی 2SV (Surface Safety Valve) تجهیزی است که روی شیرهای کنترلی بالای چاه (Wellhead Valves) نصب شده و وظیفه باز و بسته کردن خودکار شیر را دارد. این تجهیز معمولاً در چاه‌های تولیدی، تزریقی، یا چاه‌های فشار بالا استفاده می‌شود و به سیستم کنترل فرآیند متصل است.

در صنعت نفت و گاز، کنترل دقیق شیرهای سرچاهی از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است. به ویژه در چاه‌های تحت فشار بالا، نیاز به مکانیزم‌هایی وجود دارد که علاوه بر ایمنی و دقت بالا، قابلیت عملکرد سریع در شرایط بحرانی را داشته باشند. یکی از پیشرفته‌ترین راهکارها در این زمینه، استفاده از اکچویتور هیدرولیکی سرچاهی 2SV یا Surface Saftey Valve Wellhead است.

اکچویتور سرچاهی 2SV نوعی از اکچویتورهای هیدرولیکی یا پنوماتیکی است که با دو سیگنال ورودی مجزا که از شیر 2SV (Surface Safety Valve) دریافت می کند کار می‌کند. این سیستم امکان اجرای عملکرد Fail Safe (باز یا بسته شدن خودکار در صورت قطع فشار یا برق) را نیز فراهم می‌سازد.

به عبارت دیگر عملگرهای هیدرولیکی سرچاهی 2SV یکی از مهمترین قسمت های شکیل دهنده اجزاء چاه پیمایی هستند. برخلاف سایر مدل اکچویترها، تامین این قطعه در دسته پروژه های بالا دستی طبقه بندی می شود. همین طبقه بندی نشان دهنده اهمیت بالای این تجهیز در صنعت نفت می باشد.

در حقیقت سیگنال دوم برای یکی از اهداف زیر استفاده می شود:

• عملکرد اضطراری (Emergency Shut Down – ESD)
• افزایش ایمنی در محیط‌های با ریسک بالا
• هماهنگی با سیستم مانیتورینگ مرکزی
• فعال‌سازی دستور باز یا بسته مستقل

اجزای اصلی اکچویتور هیدرولیکی سرچاهی 2SV (Surface Safety Valve)

5 بخش اصلی اکچویتر سرچاهی هیدرولیکی به شرح زیر است:

بخش	توضیح
سیلندر اکچویتور	تأمین نیروی مکانیکی برای حرکت Stem
ماژول کنترل فشار	تنظیم سیگنال‌های هیدرولیک یا پنوماتیک
واحد 2SV	دریافت و تحلیل دو ورودی فرمان متفاوت
حسگر موقعیت	اطلاع از وضعیت شیر
پوشش ضدخوردگی	محافظت در برابر گاز ترش و محیط‌های خورنده

مشخصات فنی رایج اکچویتور سرچاهی 2SV 

به طور کلی مهمترین و رایج ترین مشخصات فنی عملگرهای سرچاهی به شرح زیر می باشد.

• استانداردها: API 6A، ISO 10423، ATEX
• نوع فرمان: دو سیگنال همزمان یا متوالی
• جنس بدنه: آلیاژ فولاد مقاوم یا SS316
• نوع عملکرد: پنوماتیکی / هیدرولیکی
• حالت Fail Safe: بسته یا باز
• دما: از -40 تا +120 درجه
• فشار کاری: تا 5000 PSI

نحوه عملکرد اکچویتور هیدرولیکی سرچاهی 2SV

عملکرد اکچویتور سرچاهی 2SV (Surface Safety Valve) را می توان به 5 مرحله زیر تفکیک نمود:

1. سیگنال اول از سیستم DCS یا ESD ارسال می‌شود.
2. سیگنال دوم (مثلاً از سیستم HIPS یا دستی) به‌عنوان تأیید نهایی وارد می‌شود.
3. پس از دریافت هر دو سیگنال، واحد فرمان اجازه حرکت شیر را صادر می‌کند.
4. اکچویتور با فشار هوا یا روغن، Stem را حرکت داده و شیر را باز یا بسته می‌کند.
5. در صورت قطع سیگنال یا فشار، سیستم به حالت ایمن برمی‌گردد.

کاربردهای اکچویتور سرچاهی 2SV در صنعت

عملگر سرچاهی 2SV (Surface Safety Valve) یکی از مهمترین اجزا ادوات و قطعات چاه پیمایی می باشد. ازج مله کاربردهای این عملگر می توان به موارد زیر اشاره نمود:

• شیرهای درخت کریسمس (X-Mas Tree Valves)
• چاه‌های دریایی یا مناطق دور از دسترس
• سیستم‌های ESD با نیاز به کنترل دوگانه
• خطوط تولید با شرایط H2S یا CO2
• چاه‌های نفت تحت فشار بالا

مزایای استفاده از اکچویتور 2SV ساخت شرکت پپکو

شرکت دانش بنیان و فناور پدیده انرژی پارسیان با نام و نشان تجاری پپکو به عنوان یک اکچویتور ساز ایرانی توانسته با بهره‌گیری از تخصص مهندسان داخلی، امکان طراحی، ساخت، تعمیر، تامین قطعات یدکی، آموزش و پشتیبانی فنی این عملگرهای 2SV سرچاهی را فراهم کرده و گامی مهم در تأمین نیاز صنعت نفت ایران در این زمینه بردارد.

از جمله مزایای استفاده از عملگرهای سرچاهی پپکو می توان به موارد زیر اشاره کرد.

ویژگی	مزیت
طراحی بومی	مطابق نیاز چاه‌های ایران
قابلیت سفارشی‌سازی	بسته به سیال، فشار و نوع کنترل
مقاومت بالا	در برابر خوردگی، فشار، انفجار
پشتیبانی فنی	قطعات یدکی و مهندسی معکوس
هزینه پایین‌تر از نمونه خارجی	بدون افت کیفیت

تفاوت اکچویتور سرچاهی 2SV با مدل‌های ساده

اکچویتور به نقش مهم و اهمیت استراتژیکی در صنعت نفت و گاز و… دارد. حال عملگر مورد استفاده در سرچاه با توجه به نوع عملکرد و موقعیت حساسی که دارد تفاوت های بارزی با سایر مدل ها دارد که در ادامه به مهمترین آنهااشاره می کنیم.

ویژگی	اکچویتور ساده	اکچویتور 2SV (Surface Safety Valve)
تعداد فرمان	یک	دو
ایمنی	معمولی	بالا
هماهنگی با سیستم اضطراری	محدود	کامل
کنترل دستی	دارد	دارد (اختیاری)

استانداردها و تست‌های انجام‌شده روی 2SV

عملکرد و موقعیت حساس عملگر 2SV (Surface Safety Valve) باعث شده است این محصول از جنبه های مختلف مورد ارزیابی قرار گرفته و تست ها و استانداردهای متنوعی برای آن تعریف شود. از جمله مهمترین آنها شامل موارد زیر است:

• تست فشار هیدرواستاتیک
• تست نشتی داخلی و خارجی
• تست کارکرد مداوم در سیکل‌های متوالی
• گواهی انطباق با API 6A و ISO
• تست عملکرد در دمای منفی و شرایط H2S

خدمات شرکت پپکو در زمینه اکچویتور 2SV سرچاهی

شرکت پدیده انرژی پارسیان به عنوان سازنده اکچویتر ایرانی خدمات زیر را برای عملگر سرچاهی 2SV (Surface Safety Valve) تولید خود با برند پپکو را ارائه می دهد:

• طراحی اکچویتورهای 2SV بر اساس شرایط واقعی چاه
• ساخت سفارشی بر اساس فشار و دبی خاص پروژه
• تأمین شیر، اکچویتور و پوزیشنر به صورت کامل
• نصب و راه اندازی در محل پروژه
• آموزش تیم های بهره‌بردار

نتیجه‌گیری

اکچویتور هیدرولیکی سرچاهی 2SV (Surface Safety Valve) نقش کلیدی در افزایش ایمنی و بهره‌وری سیستم‌های سرچاهی ایفا می‌کند. با فراهم شدن امکان طراحی و تولید این تجهیزات در شرکت ما، دیگر نیازی به نمونه‌های گران‌قیمت خارجی نیست.

شرکت پدیده انرژی پارسیان (پپکو) آماده‌ است تا این محصول را بر اساس استانداردهای بین‌المللی و نیازهای خاص هر پروژه تولید و پشتیبانی نماید.